Als je gaat backpacken of gaat reizen naar het buitenland, kun je allerlei ziektes oplopen. Voor diverse ziektes is het mogelijk om van tevoren een inenting te halen, dit verkleint het risico dat je deze ziekte toch oploopt. Maar er zijn echter ook verschillende ziektes waar geen inenting voor te krijgen is. Zo zijn er zelfs ziektes waarvan je misschien nog wel nooit gehoord hebt. Eén van de ziektes waarvoor je van tevoren niet ingeënt kunt worden is de hoogteziekte. Wat is nou eigenlijk de hoogteziekte en kun je er iets aan doen om te voorkomen dat je deze ziekte oploopt?
Wanneer kun je de hoogteziekte oplopen?
Hoogteziekte kan ontstaan als je naar grote hoogtes reist en dan vooral als je te snel naar grote hoogte gaat. Landen zoals Peru, Tanzania, Nepal, Bolivia en Tibet staan bekend om hun grote hoogtes van boven de 3000 meter. Ben je van plan naar een gebied te reizen dat hoger ligt dan 3000 meter, dan is het aan te raden om van tevoren goed informatie in te winnen over de beste manier van reizen, maar ook over de hoogteziekte zelf.
Krijgt iedereen last van hoogteziekte?
Niet iedereen krijgt last van hoogteziekte. Of je wel of geen last krijgt van deze ziekte is vaak genetisch bepaald. Zo heeft de één sneller last van hoogte dan een ander. Maar er zijn ook andere factoren die er voor kunnen zorgen dat je deze ziekte toch oploopt zoals bloedarmoede. Nederland is een land dat eigenlijk geen hoogtes kent, het is dan ook heel goed mogelijk dat je niet van tevoren weet of je last krijgt bij het stijgen naar een bepaalde hoogte.
Wat is hoogteziekte en wat zijn de symptomen?
Naarmate je hoger komt, des te minder zuurstof zit er in de lucht. Bij gebrek aan zuurstof kunnen er verschillende symptomen optreden, die mild van vorm kunnen zijn zoals hoofdpijn, slapeloosheid, duizeligheid, misselijkheid, verminderde eetlust en tintelende vingers.
Je lichaam zal er alles aan doen om het gebrek aan zuurstof te compenseren. Zo gaat je lichaam extra rode bloedlichaampjes aanmaken, die ervoor zorgen dat je lichaam weer voldoende zuurstof binnenkrijgt. Echter de symptomen zullen verminderen en verdwijnen als je lichaam voldoende tijd krijgt om het gebrek aan zuurstof te compenseren. Krijgt je lichaam die tijd niet, dan is de kans groot dat de symptomen zich verergeren en zelfs zo erg worden dat het de dood tot gevolg kan hebben.
Twee soorten hoogteziektes
Er zijn twee soorten hoogteziektes, de Hape en de Hace. Hape staat voor High altitude pulmonary edema en Hace staat voor Celebral edema.
Als je last krijgt van Hace, dan hoopt er zich vocht op in je hersenen. Dit is heel vervelend, maar kan wel heel goed behandeld worden. Zodra je voldoende daalt, zal je al snel herstellen. Als je door welke omstandigheid ook niet kunt dalen, zorg dan dat je zuurstof krijgt toegediend. Dit is dan een noodoplossing. Deze vorm van hoogte ziekte doet zich niet plotseling voor. Als je aan het klimmen bent en je hebt al een tijdje last van hevige hoofdpijn, waarbij pijnstillers totaal niet helpen of je bent enorm oververmoeid en je kunt lastig ademhalen, ook als je uitrust, dan is de kans groot dat je lijdt aan Hace. Andere symptomen van Hace zijn misselijkheid en braken, het kwijtraken van je coördinatie, apathisch gedrag en onverschilligheid, maar ook geheugenverlies en zelfs bewusteloosheid.
Toch vallen er ieder jaar dodelijke slachtoffers bij deze vorm van hoogteziekte. Misschien vraag je je af waarom? Want het is toch goed te behandelen? Het is inderdaad goed te behandelen, maar dan moet je wel luisteren naar de signalen van je lichaam en niet blijven stijgen. Omdat er altijd reizigers zijn die de signalen negeren en door blijven klimmen, vallen er nog steeds doden.
Een ander geval is het als je de symptomen krijgt van de hoogteziekte Hape. Deze vorm van hoogteziekte ontstaat acuut. Hape is de meest dodelijke vorm van hoogteziekte, omdat er vocht in je longen terecht komt, maar er is maar erg weinig tijd. Hoe deze ziekte ontstaat, is eigenlijk nog niet bekend. Heel vervelend, want er is ook geen noodbehandeling beschikbaar. Wat wel duidelijk is, is dat deze vorm gelukkig nauwelijks voorkomt.
Welke voorzorgsmaatregelen kun je treffen?
Door goed naar de signalen te luisteren en voldoende tijd te nemen om te acclimatiseren, kun je hoogteziekte voorkomen. Ook is het belangrijk om voldoende water te drinken, maar ook dat je goed weet welke symptomen er bij hoogteziekte horen. Daarnaast kun je ook nog allerlei adviezen opvolgen. Zo is het eigenlijk wenselijk om niet meer dan 300 meter per dag te stijgen. Dat is echter niet in elk land mogelijk, omdat je soms per jeep op pad bent. Dan is het raadzaam om in ieder geval voldoende tijd te nemen en rustdagen in te lassen. Hoe beter je lichaam uitrust, des te meer kan je lichaam herstellen. Loop rustig, maar gestaag door en voorkom dat je buiten adem raakt.
Drink voldoende, want als je veel zweet, raak je ook veel vocht kwijt. Twee tot drie liter vocht is geen overbodige luxe. Hoe hoger je komt, des te sneller je lichaam uit kan drogen. Neem dan ook geen alcohol tot je en eet voldoende, ook als je geen trek hebt. Want op grote hoogte zal je eetlust afnemen.
Medicijnen zoals Aspirine kunnen heel goed helpen bij lichte symptomen, echter dit is van tijdelijke aard. Daarnaast is Diamox een middel dat heel goed zou kunnen helpen. Dit is alleen op recept verkrijgbaar. Je moet er wel rekening mee houden dat je van dit medicijn meer gaat plassen en dat je dan wel nog meer extra vocht nodig zult hebben. Daarnaast kun je ook gebruik maken van diverse huismiddeltjes zoals knoflook soep of coca thee. Of dit ook daadwerkelijk helpt is niet bewezen.
Ga je backpacken in een land met grote hoogtes, neem dan deze adviezen ter harte. Je kunt er allicht je voordeel mee doen.